Με το ά. 59 του ν. 4635/2019, με το οποίο αντικαταστάθηκε το ά. 38 του ν. 1892/1990, προβλέφθηκαν μέτρα για την προστασία όσων εργαζόμενων απασχολούνται με καθεστώς μερικής απασχόλησης, αλλά και υπό καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας, τα οποία εφαρμόζονται συμπληρωματικά προς τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, οι οποίες ισχύουν και για αυτές τις κατηγορίες εργαζομένων.

Με το άρθρο 28 του ν. 4738/2020 (ΦΕΚ Α' 207/27.10.2020) «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις» προβλέφθηκε η δυνατότητα παροχής επιδότησης προς οφειλέτες για την αποπληρωμή δανείων που εξασφαλίζονται με την κύρια κατοικία τους.

Οι προϋποθέσεις για να λάβει κάποιος οφειλέτης την επιδότηση είναι οι ακόλουθες.

Σημαντικές αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο, και ιδίως στις διατάξεις που ρυθμίζουν τις σχέσεις γονέων και τέκνων, φέρνει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, υπό τον τίτλο «Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίου», που είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Η κυριότερη αλλαγή είναι ότι με τις διατάξεις του, εφόσον αυτές ψηφιστούν ως έχουν, καθιερώνεται η από κοινού άσκηση από τους δύο γονείς της γονικής μέριμνας –και άρα και της επιμέλειας- του τέκνου και μετά την διακοπή της κοινής συμβίωσής του.

Το πολυδαίδαλο νομικό πλαίσιο που καθορίζει τις προϋποθέσεις για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος των ασφαλισμένων δημιουργεί σε αρκετές περιπτώσεις ανασφάλεια ως προς το αν συντρέχουν πράγματι οι προϋποθέσεις αυτές και κατά συνέπεια αν κάποιος ασφαλισμένος έχει πράγματι θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Πολλοί ασφαλισμένοι, οι οποίοι βρίσκονται κοντά στη συμπλήρωση του ορίου συνταξιοδότησης, αναρωτιούνται αν έχουν όλες τις προϋποθέσεις και αν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Σημαντικές αλλαγές φέρνει στο Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας του ν. 4440/2016 ο ν. 4674/2020 (Α’ 53) που ψηφίστηκε και δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι πιο σημαντικές από τις αλλαγές αυτές είναι οι ακόλουθες:

Η παρουσιαζόμενη υπόθεση αφορά σε νεότοκη εργαζομένη σε Ν.Π.Δ.Δ., η οποία απασχολούνταν στο σχεδιασμό και συντήρηση ιστοσελίδων για πρόγραμμα διδασκαλίας εξ αποστάσεως με διαδοχικές, διαρκώς ανανεούμενες συμβάσεις έργου ορισμένου χρόνου συνολικής διάρκειας πέντε ετών, ήτοι από 1.10.2005 έως 30.09.2010. Την 19.06.2010 απέκτησε τέκνο και το Ν.Π.Δ.Δ. έπαυσε να αποδέχεται τις υπηρεσίες της από την 01.10.2010, επικαλούμενο τη λήξη της τελευταίας σύμβασης και αρνούμενο να της την ανανεώσει.

Σύμφωνα με τον Υπαλληλικό Κώδικα η παραίτηση του υπαλλήλου συνιστά έναν από τους λόγους λύσης της υπαλληλικής σχέσης, μπορεί δε αυτή να γίνει ανά πάσα στιγμή, δηλαδή όποτε το επιθυμεί ο υπάλληλος, δεδομένου ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον ως άνω Κώδικα η υπαλληλική σχέση είναι εθελούσια. Περαιτέρω από τον Υπαλληλικό Κώδικα προβλέπεται δυνατότητα ανάκλησης της παραίτησης υπαλλήλου εντός ενός μηνός από την υποβολή της παραίτησης και πριν αυτή γίνει αποδεκτή από την υπηρεσία του/της. Αντίθετα, δεν προβλέπεται τέτοια δυνατότητα, όταν πλέον η παραίτηση έχει γίνει αποδεκτή και έχει δημοσιευθεί η σχετική διαπιστωτική πράξη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η αδικαιολόγητη απουσία υπαλλήλου από την υπηρεσία επιφέρει σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3528/2007  περικοπή μισθού όταν η απουσία οφείλεται σε υπαιτιότητα του υπαλλήλου. Παρόμοια πρόβλεψη περιέχεται και στο άρθρο 25 του ν. 4354/2015 (Φ.Ε.Κ. Α’ 176/2015), στο οποίο προβλέπεται ότι δεν καταβάλλονται αποδοχές όταν ο υπάλληλος από υπαιτιότητα του δεν παρέσχε υπηρεσία καθόλου ή εν μέρει.

Ο επαγγελματισμός υποβιβασμός με την μορφή της ανάθεσης από τον εργοδότη στον υπάλληλο καθηκόντων υποδεέστερων σε σχέση με τα τυπικά ή ουσιαστικά του προσόντα, η οποία, ενδέχεται να οδηγεί και στην μισθολογική ή και ηθική υποβάθμισή του έχει απασχολήσει τα ελληνικά δικαστήρια, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά όχι πάντα, τυποποιούν την εν λόγω συμπεριφορά ως μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του εργαζομένου.

Με το ν. 4738/2020 (ΦΕΚ Α' 207/27.10.2020) «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις» καθιερώθηκε η δυνατότητα εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων με πτωχευτική ικανότητα. Η δυνατότητα αυτή, σύμφωνα με το πνεύμα του Νόμου, παρέχεται ως προληπτική επιλογή για την αποφυγή της αφερεγγυότητας φυσικών και νομικών προσώπων.  

Η γνωστοποίηση από μία πολύ γνωστή αθλήτρια του βιασμού που φέρεται ότι υπέστη προ πολλών ετών με θύτη κάποιον παράγοντα της ομοσπονδίας της αποτέλεσε τη θρυαλλίδα για την μαζική δημοσιοποίηση ιστοριών ανδρών και γυναικών –από διάφορους επαγγελματικούς χώρους- που υπήρξαν στο παρελθόν θύματα βιασμού, σεξουαλική παρενόχλησης ή λεκτικής βίας.

Νέα απόφαση εξέδωσε πρόσφατα το δεύτερο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με την οποία μπορούν να πάρουν νωρίτερα σύνταξη και με ευνοϊκότερους όρους άνδρες δημόσιοι υπάλληλοι. Συγκεκριμένα, με την υπ’ αριθ. 1568/2020 απόφαση του Ελ. Συνεδρίου δικαιώνονται οι τρίτεκνοι άνδρες δημόσιοι υπάλληλοι, στους οποίους αναγνωρίζεται δικαίωμα στη σύνταξη με 20 χρόνια ασφάλισης έως το 2010, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, όπως προβλέπεται για τις γυναίκες συναδέλφους τους με τις αντίστοιχες προϋποθέσεις.

Μία πολύ σημαντική απόφαση εξέδωσε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Δ.Ε.Ε.) αναφορικά με το ζήτημα των διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου απασχολούμενου στον δημόσιο τομέα. Πράγματι με την απόφαση της 19.03.2020 του Δ.Ε.Ε. στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-103/2018 Domingo Sanchez Ruis κατά Comunidad de Madrid και C-429/2018 Berta Fernadez Alvarez κατά Comunidad de Madrid το Δικαστήριο έκρινε ότι τα κράτη ­μέλη και/ή οι κοινωνικοί εταίροι δεν δύνανται να εξαιρούν από την έννοια των «διαδοχικών συμβάσεων ή σχέσεων εργασίας ορισμένου χρόνου», κατά τη ρήτρα 5 της συμφωνίας­ πλαισίου (παράρτημα της Οδηγίας 1999/70/ΕΚ του Συμβουλίου) για την εργασία ορισμένου χρόνου, την περίπτωση όπου εργαζόμενος ο οποίος προσλαμβάνεται με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου, ήτοι για την κάλυψη κενής θέσης έως την οριστική πλήρωσή της, διορίζεται επανειλημμένα στην ίδια θέση την οποία καλύπτει αδιαλείπτως επί σειρά ετών και ασκεί, σταθερά και χωρίς διακοπή, τα ίδια καθήκοντα,

Με το ά. 9 παρ. 3 του ν. 4354/2015, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, προβλέφθηκε ότι «3. α. Κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών ετήσιας τουλάχιστον φοίτησης, για τίτλους που έχουν χορηγηθεί μετά τη λήψη του πτυχίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, προωθούνται κατά δύο (2) Μ.Κ. στην κατηγορία που ανήκουν, ενώ οι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος κατά έξι (6) Μ.Κ. β. Η κατάταξη στα Μ.Κ. της προηγούμενης περίπτωσης πραγματοποιείται μόνο όταν το περιεχόμενο των μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών είναι συναφές με το αντικείμενο απασχόλησης του υπαλλήλου, όπως προκύπτει από την προκήρυξη της θέσεως κατά την πλήρωση ή την περιγραφή της θέσης εργασίας από τον οργανισμό της Υπηρεσίας.

Με μία ενδιαφέρουσα γνωμοδότησή του το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους απάντησε στο ερώτημα κατά πόσο δικαιούνται υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου να λάβουν τη μισθοδοσία τους και ασφαλιστικές εισφορές για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο αυτοί βρίσκονταν σε επίσχεση εργασίας λόγω καθυστέρησης καταβολής των αποδοχών τους για λόγους, όμως, που δεν οφείλονταν σε υπαιτιότητα της υπηρεσίας τους.

Με την υπ’ αριθμ. 541/2021 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣΤ’ Τμήμα) κρίθηκε ότι ο εκάστοτε εργοδότης (είτε του ιδιωτικού τομέα είτε του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α. και των Ν.Π.Δ.Δ.), ο οποίος απασχολεί εργαζόμενους που βρίσκονται τακτικά και κατά μη αμελητέο τμήμα της κανονικής τους εργασίας ενώπιον οθόνης οπτικής απεικόνισης, υποχρεούται να προβεί, στην αξιολόγηση και την οργάνωση της δραστηριότητάς τους, καθώς και να προβλέψει είτε εναλλακτικούς τρόπους εργασίας είτε  διαλείμματα, ανά δίωρο απασχόλησης ενώπιον οθόνης, που να περιορίζουν τον φόρτο ενώπιον της οθόνης για χρονικό διάστημα, κάθε φορά, μέχρι 15 λεπτών.

Εν μέσω μίας από τις μεγαλύτερες εκστρατείες εμβολιασμού των τελευταίων ετών, δηλαδή της εκστρατείας εμβολιασμού όλου του ενήλικου πληθυσμού κατά του ιού SARS-COVID 2, το Α’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέδωσε την υπ’ αριθμ. 622/2021 απόφασή του, που έκανε αμετάκλητα δεκτή αγωγή που άσκησε μητέρα για λογαριασμό του ανήλικου τέκνου της, το οποίο μετά από υποχρεωτικό εμβολιασμό με το εμβόλιο MMR ΙΙ (τριδύναμο εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς) υπέστη παρεγκεφαλίτιδα, με αποτέλεσμα να υποστεί για κάποια χρόνια τις συνέπειες της εν λόγω ασθένειας και εν συνεχεία να αποβιώσει.

Δημοσιεύτηκε πρόσφατα ο ν. 4674/2020 «Στρατηγική Αναπτυξιακή Προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις». Στον εν λόγω νόμο περιλήφθηκαν νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν σε τροποποίηση του πειθαρχικού δικαίου των υπαλλήλων του Δημοσίου.

Μεταξύ των πιο σημαντικών αλλαγών που επέρχονται είναι οι ακόλουθες:

Το Μονομελές Εφετείο Αθηνών εξέδωσε απόφαση, με την οποία αναγνωρίστηκε ότι σύμβαση εργασίας εργαζόμενης που είχε παραχωρηθεί από μία εταιρεία προκειμένου να εργαστεί σε άλλη στο πλαίσιο μεταξύ τους σύμβασης έργου ήταν στην πραγματικότητα σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου με την δεύτερη εταιρεία, δηλαδή αυτή που εμφανιζόταν ως εργοδότης στη σύμβαση έργου.

Ζήτημα έχει ανακύψει σχετικά με τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας υπαλλήλου για την κατάταξη σε μισθολογικό κλιμάκιο μετά την μετάταξή του σε ανώτερη εκπαιδευτική βαθμίδα. Το ισχύον νομικό καθεστώς, δηλαδή η παρ. 13 του ά. 25 του ν. 4354/2015, όπως μεταγενέστερα τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε προβλέπει για το συγκεκριμένο θέμα ότι «13. Για τη μισθολογική κατάταξη στα Μ.Κ. του άρθρου 9 των υπαλλήλων που μετατάσσονται από κατώτερη σε ανώτερη κατηγορία εκπαίδευσης, λαμβάνεται υπόψη το σύνολο της υπηρεσίας που είχε διανυθεί και λαμβανόταν υπόψη για τη μισθολογική κατάταξη και εξέλιξη στα Μ.Κ. της κατώτερης εκπαιδευτικής βαθμίδας.

Πότε θεωρείται ότι συστήνεται μία προσωποπαγής θέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στον δημόσιο τομέα, η αναγνώριση της οποίας έγινε με δικαστική απόφαση; Κατά το χρόνο που η απόφαση γίνεται αμετάκλητη ή κατά το χρόνο που αναγνωρίζεται ότι δημιουργήθηκε για πρώτη φορά η εργασιακή σχέση, δηλαδή κατά το χρόνο που συνήφθη η κατ’ όνομα σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου ή σύμβαση έργου, η οποία αναγνωρίστηκε δικαστικά ως σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου;

Ένα από τα ζητήματα που έχει απασχολήσει κατά καιρούς την ελληνική δικαιοσύνη είναι αυτό της απόλυσης συνδικαλιστικών στελεχών. Δεν είναι λίγες οι δικαστικές αποφάσεις που έχουν δικαιώσει απολυμένα  συνδικαλιστικά στελέχη, τα οποία προσέφυγαν στη δικαιοσύνη, χαρακτηρίζοντας ως καταχρηστικές και επομένως άκυρες τις καταγγελίες των συμβάσεων εργασίας τους από τους εργοδότες τους.